Khi nói đến các định dạng đĩa phổ biến, không thể nào không nhắc đến UDF, Macintosh HFS, Rock Ridge và Mount Rainier… Vậy chúng có những ưu điểm gì và đâu là các vấn đề bạn cần lưu ý? Bài viết này sẽ giải đáp cho những thắc mắc đó.

UDF

UDF là hệ thống tệp tin được tạo bởi Optical Storage Technology Association (OSTA) như một định dạng tiêu chuẩn công nghiệp cho sử dụng trên đĩa quang. UDF có vài lợi thế vượt qua hệ thống tệp tin ISO 9660 do nó được thiết kế để vận hành với ghi gói, một kỹ thuật cho ghi số lượng nhỏ dữ liệu vào đĩa quang, coi nó giống như một ổ đĩa từ tiêu chuẩn. Hệ thống tệp tin UDF cho phép các tên tệp tin dài lên tới 255 ký tự cho mỗi tên. Có vài phiên bản của UDF với phần mềm ghi gói UDF 1.5 hay mới hơn. Phần mềm ghi gói như là DirectCD và Drag-to-Disc tử Roxio, InCD của Ahead Software, DLA của Veritas và Sonic Solution dùng hệ thống tệp tin UDF. Tuy vậy các ổ đĩa quang tiêu chuẩn, các trình điều khiển hay hệ điều hành như DOS không đọc được các đĩa được định dạng UDF. Các ổ đĩa ghi có thể đọc được chúng, nhưng các ổ đĩa quang bình thường phải phù hợp với đặc điểm kỹ thuật MultiRead.

Sau khi chắc ổ đĩa đọc được UDF, bạn phải kiểm tra hệ điều hành. Hầu như các hệ điều hành vốn dĩ không thể đọc được UDF — sự hỗ trợ phải thêm qua một trình điều khiển. DOS không thể đọc được UDF; tuy vậy với Windows 95 và mới hơn, bằng cách cài đặt một trình điều khiển UDF có thể đọc được các đĩa định dạng UDF. Điển hình, như một trình điều khiển được bao gồm trong phần mềm đi kèm với phần lớn ổ đĩa CD-RW và DVD khả năng ghi lại được.

Nếu không có một trình điều khiển UDF, bạn có thể tải về một trình điều khiển miễn phí từ Roxio tại website:

■ UDF Volume Reader của Roxio từ phần hỗ trợ của www.roxio.com..

■InCD Reader của Ahead Software từ phần hỗ trợ của www.nero.com.

Sau khi trình điều khiển UDF được cài đặt, bạn không cần theo bất kỳ bước đặc biệt để đọc đĩa được định dạng UDF. Trình điều khiển sẽ được nằm trong nền chờ bạn nhét đĩa được định dạng UDF.

Nếu không thể đọc đĩa được ghi dưới dạng UDF ở hệ thống khác, đưa nó về hệ thống ban đầu và đóng đĩa. Tùy chọn này thường được hiển thị như thành phần của hộp thoại Eject Settings. Đóng đĩa chuyển đổi các tên tệp tin thành định dạng Joliet và làm nó rút ngắn thành 64 kí tự.

Bạn có thể tải xuống phiên bản mới nhất (revision 2.60) của Universal Disk Format từ trang website của OSTA tại www.osta.org/specs/index.htm.

Lời khuyên:

Có thể không đọc được các đĩa UDF vì nhiều lý do, bao gồm cài đặt bộ đọc UDF không tương thích, đĩa không đóng trước khi tháo ổ đĩa, bảng nội dung không được ghi do bởi khóa hệ thống và để hồi phục dữ liệu từ đĩa UDF hãy sử dụng CD Roller (có sẵn ở www.cdroller.com). Nó hỗ trợ các phiên bản UDF được dùng thông dụng nhất (1.02 đến 2.01 và UDF Bridge) và cũng hoạt động với các đĩa quang được tạo bởi các camera kỹ thuật số, đầu thu DVD, máy quay video trên cơ sở DVD.

Chương trình hồi phục đĩa quang khác được xem xét là IsoBuster (www.smart- projects.net). IsoBuster cùng vận hành với các định dạng Blu-ray Disc.

Macintosh HFS

HFS là hệ thống tệp tin được sử dụng bởi hệ điều hành Macintosh. HFS cũng được dùng trên các đĩa quang; tuy vậy chúng sẽ không thể đọc được trên máy tính hay laptop. Một đĩa ghép được sản xuất với Joliet và HFS hay ISO 9660. Các hệ thống tệp tin HFS và đĩa có thể đọc được trên cả PC và Mac. Trong trường hợp PC, hệ thống chỉ nhìn thấy đĩa tương thích ISO 9660 hay Joliet.

Rock Ridge

Rock Ridge Interchange Protocol (RRIP) được phát triển bởi một liên minh công nghiệp được gọi là nhóm Rock Ridge. Nó được phát hành chính thức năm 1994 bởi IEEE CD-ROM File System Format Working Group, định rõ một mở rộng đối với tiêu chuẩn ISO 9660 cho CD-ROM cho phép việc ghi thông tin thêm vào để hỗ trợ các tính năng hệ thống tệp tin Unix/POSIX. Cả DOS lẫn Windows không bao gồm hỗ trợ cho những mở rộng Rock Ridge. Tuy nhiên, do nó trên cơ sở ISO 9660, các tệp tin vẫn có thể đọc trên PC và những mở rộng RRIP đơn giản bị lờ đi.

Mount Rainier

Mount Rainier là tiêu chuẩn quang ghi lại được được xúc tiến bởi Philips, Sony, Microsoft, Acer và HP (Compaq). Cùng được gọi là Easy Write (xem Hình 11.17), Mount Rainier cho phép hệ điều hành thiết kế riêng hỗ trợ cho lưu trữ dữ liệu trên đĩa quang ghi lại được.

Những tính năng chính của Mount Rainier như sau:

■ Quản lý nhược điểm trọn vẹn — Các ổ đĩa tiêu chuẩn dựa trên phần mềm trình điều khiển để quản lý các nhược điểm.

■ Định vị trực tiếp tại mức sector 2KB để làm giảm đến mức tối thiểu không gian bị lãng phí — Đĩa CD-RW tiêu chuẩn dùng một kích cỡ khối 64KB.

■ Định dạng cơ sở để cho đĩa mới được sử dụng trong vài giây sau khi chèn lần đầu — Định dạng CD-RW tiêu chuẩn mất 45 phút tùy thuộc tốc độ ồ đĩa.

■ Tiêu chuẩn hóa bộ lệnh — Phần mềm tiêu chuẩn không thể làm việc với các ổ đĩa mới cho đến khi các tệp tin lệnh được sửa đổi có hiệu lực.

■ Tiêu chuẩn hóa thiết kế vật lý — Những sự khác biệt trong phần mềm UDF tiêu chuẩn thực hiện đọc thiết bị được ghi khó khăn bởi chương trình khác.

Sự tương thích Mount Rainier cũng được biết như sự tương thích CD-MRW hay DVD+MRW. Các ổ đĩa với biểu trưng Mount Rainier hoặc EasyWrite đã có sẵn tính tương thích, nhưng một số ổ đĩa CD-RW hiện hữu có thể được nâng cấp lên tình trạng MRW bằng khả năng gọi (reflash) chương trình (firmware) trong ổ đĩa. Bạn cùng phải có hệ điều hành hay ứng dụng hỗ trợ cho sử dụng Mount Rainier. Windows Vista và mới hơn có dựng sẵn hỗ trợ Mount Rainier;

Linux kernel version 2.6.2 và mới hơn đều bao gồm hỗ trợ Mount Rainier. Đối với Windows XP hay cũ hơn, bạn phải dùng các phiên bản InCD gần đây của Ahead Software hay DirectCD của Roxio hay Drag-to-Disc hoặc Mount Rainier khác – các chương trình tương thích để hỗ trợ Mount Rainier.